چند روش و نکته برای از شیر گرفتن کودک
از شیرگرفتن کودک معمولا زمان می‌برد; مخصوصا اگر کودک برای مدت طولانی‌ای از شیر مادرش تغذیه کرده باشد. استراتژی‌هایی که در ادامه آمده است, هم به مادر و هم به کودک کمک می‌کند تا راحت‌تر روش تغذیه را تغییر دهند.
بدانید که چه زمانی دادن شیر را متوقف کنید.
توصیه می‌شود که نوزادان در شش ماه اول زندگی خود منحصرا از شبر مادر تغذیه کنند. پس از شش ماه می‌توانند در کنار شیر مادر از غذاهای کمکی نیز استفاده کنند; اما این پروسه فقط تا دوسالگی باید ادامه پیدا کند. مادران گاها به علت درد و انقباض سینه‌ها یا ترس از اینکه شیرشان به اندازه کافی موارد مورد نیاز بدن فرزندشان را تأمین نکند, شیر دادن را متوقف میکنند; اما قبل از اینکه هر اقدامی نسبت به قطع شیر مادر کنید بهتر است با پزشک اطفال مشورت کنید.
اگر در زیر یک سال قصد توقف شیر دادن به کودک خود را دارید, باید از تغذیه مناسب فرزندتان اطمینان حاصل کنید. توجه داشته باشید که به هیچ وجه نباید به کودکان زیر یک سال شیر گاو, شیر سویا یا سایر مشابه داده شود. کودکانی که از غذاهای کمکی استفاده میکنند باید به مقدار کافی پروتئین, آهن و دیگر مواد مغذی دریافت کنند. درصورتیکه از تغذیه پس از شیر مادر, نگران هستید با یک پزشک اطفال مشورت کنید تا از مقدار مورد نیاز و کالری ایده‌آل فرزندتان مطمئن شوید. برخی از کودکان ممکن است به مولتی ویتامین‌ها یا مکمل‌های دارویی دیگر به خصوص آهن و ویتامین دی نیاز داشته باشند.
عوامل استرس‌زا را دور کنید.
عوامل استرس زا را از خود دور نگه دارید. برخی از کودکان به راحتی از شیر گرفته می‌شوند; درحالیکه برخی دیگر مقاومت میکنند. برنامه‌ریزی برای از شیر گرفتن می‌تواند این روند را آسان‌تر کند. هرچه حوصله بیشتری خرج کنید, هم خودتان و هم کودکتان این مرحله را راحت‌تر پشت سر خواهید گذاشت. سعی کنید زمانی را برای شروع این فرآیند انتخاب کنید که آرامش بیشتری دارید.
شیردهی در شب را قطع کنید.
وقتیکه نوزاد بین شش ماه تا یک سال قرار دارد, در طی شب شیر مادر کمتری مصرف می‌کند. این مورد به مادر کمک می‌کند تا در طی شب استراحت بیشتری داشته باشد. پس قطع روند شیردهی را از شب‌ها آغاز کنید.
تعداد دفعات شیردهی را به تدریج کاهش دهید.
اینکه یکدفعه شیردهی را قطع کند مشکلاتی مانند: تورم سینه‌ها, درد در ناحیه پستان ها و مشکلات روحی و روانی (هم برای خودتان و هم فرزندتان) را به دنبال خواهد داشت. روش بهتری که برای قطع شیردهی پیشنهاد می‌شود, کاهش تعداد دفعات شیردهی می‌باشد. برای شروع وعده‌ای را از برنامه شیردهی تان حذف کنید که می‌دانید فرزندانتان کمترین میزان شیر را در آن زمان تغذیه می‌کند. چند روزی را به کودک مهلت دهید و سپس وعده دیگری را از برنامه حذف کنید. این مراحل را دائما تکرار کنید تا کودک از شیر گرفته شود. قطع آخرین وعده شیردهی معمولا سخت‌ترین آن است. ممکن است این مرحله برای برخی از مادران تا چندین هفته به طول بیانجامد.
از شیردوش استفاده کنید.
تولید شیر مادر با توجه به الگوی عرضه و تقاضا عمل می‌کند. اگر کودکی شیر زیادی تغذیه می‌کند یا مادری مرتبا شیر خود را می‌دوشد, بدنش به تولید شیر ادامه خواهد داد. تولید شیر توسط بدن مادر از زمانی که کودک شیر کمتری تغذیه می‌کند, کاهش می یابد. با این حال برخی از زنان در این دوره درد در ناحیه سینه ها را تجربه میکنند. یکی از راه‌های کاهش درد سین‌ها, دوشیدن “مقدار کمی” شیر از آن‌هاست. از دوشیدن زیاد شیر خودداری کنید; زیرا این عمل باعث افزایش تولید شیر در بدن می‌گردد. در عوض برای دو الی سه دقیقه یا تا زمانی که درد سینه کمی آرام بگیرد, بدوشید. مادرانی که شیر خود را می‌دوشند, می‌توانند بعدا آن را به عنوان یک وعده به فرزندشان دهند.
درد سینه‌هایتان را درمان کنید.
اگر شیردوشی نمی‌تواند درد سینه‌هایتان را از بین ببرد می‌توانید راهکارهاری دیگری را امتحان کنید. دوشیدن شیرتان یا شیردهی، هر دو می‌توانند باعث شوند تا شیر شما افزایش پیدا کند که این ممکن است برای شما آزاردهنده باشد و روند از شیر گرفتن را برایتان کندتر کند. چند راهکاری که برای از بین بردن دردها موثر می‌باشند در ادامه آمده است:
- داروها و قرص‌های مناسب کاهش شیر را از پزشک‌تان بخواهید.
- قبل از شیردهی یا دوشیدن شیر از کمپرس آب گرم و پس از آن، از کمپرس آب سرد استفاده کنید.
- از ماساژ استفاده کنید.
- از لباس‌زیر‌های تنگ به هیچ وجه استفاده نکنید؛ زیرا موجب تشدید درد و گاهاً عفونت پستان می‌گردند.
علائم خطرناک را بشناسید.
از شیر گرفتن می‌تواند گاهی دشوار باشد اما به ندرت خطرناک است. دو مورد از ریسک‌های اساسی در رابطه با قطع شیردهی، عفونت پستان‌ها و سوءتغذیه کودک می‌باشد.
در صورت مشاهده موارد زیر با پزشک مشورت کنید:
- اگر تب داشتید.
- سینه‌ها متورم، قرمز و داغ شدند.
- اگر از سینه‌ها چرک خارج می‌شد یا بوی نامساعدی داشتند.
- علائم افسردگی را داشتید.
- کودک کمتر دستشویی می‌کرد.
- کودک برای مدت یک هفته تغییرات چشمگیری در خوابیدن یا ساعت خوابش داشت.
کودک را آرام نگه دارید.
شیر مادر برای کودکان بیشتر از یک منبع مناسب تغذیه است. شیردهی به کودک آرامش می‌بخشد و ترس را از او دور می‌کند. اغلب کودکان در هنگام شیر خوردن به خواب می‌روند. در ادامه راهکارهای جایگزین دیگری برای آرام کردن کودک حین روند از شیر گرفتن آمده است:
- با کودک رابطه پوستی داشته باشید و او را بغل کنید.
- به او پستونک بدهید.
- به طرق مختلف حواس او را پرت کنید؛ برای مثال او را به بیرون ببرید، با او بازی کنید و … .
- روتین خواب او را تغییر دهید.